Μαγκομέντ Οζντόεφ: Ο Ινγκούσιος που έκανε τέχνη τη συνέπεια (vids)

Ο Μουράντ Οζντόεφ πρόλαβε να ζήσει τα δύο άκρα του απόλυτου παραλογισμού. Το παιδί που προερχόταν από μια από τις πιο ξακουστές οικογένειες της Ινγκουσετίας και είχε όνειρο να πετάξει έγινε ήρωας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου με τα σοβιετικά φτερά. Συμμετείχε σε πάνω από 60 αερομαχίες και είχε στο ενεργητικό του πάνω από 15 καταρρίψεις γερμανικών αεροπλάνων, οι οποίες οδήγησαν στην παρασημοφόρησή του, μάλιστα δύο φορές.

 Το 1946, με το τέλος του πολέμου κι όταν πια αποφάσισε να επιστρέψει σπίτι του, τον ενημέρωσαν ότι… δεν υπήρχε τίποτα να τον περιμένει στον αγαπημένο του Καύκασο. Ό   λη του η οικογένεια είχε «μεταφερθεί» στις άγονες στέπες του Καζακστάν, με διαταγή του Στάλιν, ο οποίος κατηγόρησε όλους τους λαούς του Καυκάσου για συνεργασία με τους ναζί και προσπάθησε να τους εξαφανίσει από προσώπου γης. Οι γονείς του, μάλιστα, είχαν ενημερωθεί ότι ο γιος τους είχε σκοτωθεί στον πόλεμο.

Μοιραία ο Μουράντ Οζντόεφ πήγε να βρει την οικογένειά του στο Καζακστάν, όπου έμεινε εσωτερικά εξόριστος μέχρι το 1957. Τότε του επετράπη, όπως σε όσους είχαν απομείνει από το λαό του, να επιστρέψει στα κακοτράχαλα βουνά της Ινγκουσετίας, όπου έμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του. Μετά την διάλυση της Σοβετικής Ένωσης και την ανεξαρτητοποίηση της Ρωσίας, έλαβε νέες τιμητικές διακρίσεις και αναγνωρίστηκε επισήμως ως ήρωας πολέμου.

Την ιστορία αυτή την μετέφερε, με έντονη φόρτιση, ο ανηψιός του, ο χαφ του ΠΑΟΚ Μαγκομέντ Οζντόεφ, σε συνέντευξή του στο κανάλι Russia-1, στο πλαίσιο ενός ντοκιμαντέρ για να γνωρίσει καλύτερα το κοινό τους παίκτες της ρωσικής εθνικής ομάδας εν όψει του Μουντιάλ 2018. Τελικά δεν κατάφερε, βέβαια, να είναι στην αποστολή της Ρωσίας για εκείνο το Παγκόσμιο Κύπελλο, αλλά πήρε εμπειρία μεγάλης διοργάνωσης από το Euro 2021.

Αυτή η ζωή μέσα στην παρεξήγηση και τον παραλογισμό επηρέασε την οικογένεια Οζντόεφ, όπως και όλους τους λαούς του Καυκάσου. Ο ίδιος ο Μαγκομέντ, άλλωστε, αναγκάστηκε να γίνει πρόσφυγας πριν κλείσει ένα χρόνο ζωής. Η οικογένειά του εγκατέλειψε το Γκρόζνι, την πρωτεύουσα της Τσετσενίας όπου διέμενε, για να γλυτώσει από τον πρώτο ρωσο-τσετσενικό πόλεμο το 1992.

Οι Ινγκούσιοι, ο καυκάσιος λαός απ’ όπου έχει καταγωγή ο Οζντόεφ, είναι συγγενείς με τους Τσετσένους, έχουν σχεδόν κοινή γλώσσα, γι’ αυτό και διοικητικά είχαν ενωθεί επί χρόνια στην ίδια «αυτόνομη δημοκρατία» όταν υπήρχε η ΕΣΣΔ. Οι Ινγκούσιοι, όμως, αρκετά λιγότεροι σε πληθυσμό, είναι άνθρωποι κλειστοί, με μεγάλο σεβασμό στις παραδόσεις, στην – διευρυμένη – οικογένεια, και δεν είχαν τις φιλοδοξίες των Τσετσένων για ανεξάρτητο κράτος.

Στο μυαλό, βέβαια, των περισσότερων Ρώσων ένα μουσουλμανικό όνομα και η καταγωγή από τον Καύκασο είναι ικανά από μόνα τους να δημιουργήσουν καχυποψία και αρνητική διάθεση. Ήταν κάτι για το οποίο ο 33χρονος σήμερα χαφ, που άνοιξε το σκορ με εξαιρετικό γκολ εναντίον του ΟΦΗ,  έπρεπε να παλέψει από την αρχή.

Τα πρώτα του ποδοσφαιρικά βήματα τα έκανε στη μικρή πόλη Μαλγκάς, όπου βρήκε καταφύγιο η οικογένειά του όταν έφυγε από το Γκρόζνι. Γρήγορα το ταλέντο του τον οδήγησε στα 15 του χρόνια στο Ναζράν, την πρωτεύουσα της διοικητικής περιφέρειας της Ινγκουσετίας, και την Ανγκούστ, την καλύτερη ομάδα της περιοχής, κι έναν χρόνο αργότερα ενδιαφέρθηκε γι’ αυτόν η Τέρεκ (νυν Αχμάτ) Γκρόζνι, που τότε έπαιζε στην ρωσική Πρέμιερ Λιγκ, και τον ενέταξε στις ακαδημίες της.

Το μυαλωμένο παιχνίδι του και κυρίως η αστείρευτη ενέργεια που έδειχνε (υπερηφανευόταν ότι πάντα ήταν πρώτος στις εργομετρικές εξετάσεις) χτύπησαν καμπανάκι μέχρι και στη Ντινάμο Κιέβου. Την τελευταία του «αναπτυξιακή» χρονιά την πέρασε στην Ουκρανία, αλλά δεν τα κατάφερε να προσαρμοστεί σ’ ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον. Αυτό, βέβαια, δεν τον εμπόδισε να κληθεί στην εθνική Κ17 της Ρωσίας, με την οποία μέτρησε 13 συμμετοχές και 5 γκολ.

Η πρώτη μεγάλη ευκαιρία ήρθε όταν μεταγράφηκε στη Λοκομοτίβ Μόσχας. Εκεί έκανε το επαγγελματικό του ντεμπούτο, αγωνίστηκε πέντε σεζόν, κατέγραψε 68 συμμετοχές, 3 γκολ και 5 ασίστ. Σ’ αυτή την πενταετία χρησιμοποιήθηκε σχετικά λίγο, αλλά η Λοκομοτίβ δίσταζε να τον δώσει σε άλλη ομάδα, εκτιμώντας το ταλέντο του και την συνεχή παρουσία του στις μικρές εθνικές της Ρωσίας.

Η καθιέρωση ήλθε σε ένα άλλο περιβάλλον. Για τη σεζόν 2014-15 αποφασίστηκε να δοθεί δανεικός στη Ρουμπίν Καζάν, κι αυτή η προσωρινή κατάσταση τον έφερε για τέσσερα χρόνια στην δημοκρατία των Τατάρων, στις παρυφές του Βόλγα. Με εξαίρεση ένα εξάμηνο, όπου δόθηκε δανεικός στην Τέρεκ Γκρόζνι, ήταν εκεί που απέδειξε ότι μπορούσε να παίξει στο ανώτερο επίπεδο. Συμμετείχε σε 104 αγώνες, σκοράροντας 9 γκολ και δίνοντας άλλες 9 ασίστ. Ως παίκτης της Ρουμπίν έκανε και το ντεμπούτο του στην εθνική Ανδρών της Ρωσίας το 2014.

Τον Φεβρουάριο του 2018 έκανε τη μεγάλη κίνηση στην καριέρα του: Μεταγραφή στη Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης έναντι ποσού που ξεπερνούσε την τρέχουσα «χρηματιστηριακή αξία» του σύμφωνα με το transfermarkt (3,3 εκ. ευρώ έναντι 3 εκ. ευρώ). Με τη Ζενίτ χόρτασε τους τίτλους που του έλειπαν (4 συνεχόμενα πρωταθλήματα 2018-22, δύο Σούπερ Καπ κι ένα Κύπελλο) πριν αποφασίσει, στα 30 του, να ψάξει για συμβόλαιο εκτός Ρωσίας.

Η Φατίχ Καραγκιουμρούκ της Κωνσταντινούπολης του έδωσε την ευκαιρία να συνδυάσει ένα περιβάλλον μεγαλούπολης μ’ ένα μουσουλμανικό υπόβαθρο, στο οποίο ο μάνατζέρ του θεωρούσε ότι θα μπορούσε να προσαρμοστεί πιο καλά. Η συμφωνία ήταν για δύο χρόνια, αλλά τελικά ο Οζντόεφ έμεινε για έναν χρόνο, όπου είχε γεμάτους αριθμούς (34 εμφανίσεις, 5 γκολ, 6 ασίστ) αλλά όχι φανταχτερή απόδοση.

Η χθεσινή του συμμετοχή ήταν η 97^η στον ΠΑΟΚ (σε όλες τις διοργανώσεις) στην έναρξη της τρίτης σεζόν του με τον «δικέφαλο» και το γκολ του ήταν το 10^ο. Ήδη, πάντως, η φετινή σεζόν, με μόλις τρεις αγώνες, είναι η πιο παραγωγική του στο σύλλογο από πλευράς δημιουργίας με δύο ασίστ.

Ο ίδιος εκμυστηρεύθηκε ότι η πιο έντονα συναισθηματική του στιγμή σε γήπεδο ήταν όταν σκόραρε το πρώτο του γκολ με την εθνική στο Γκρόζνι, στην πόλη που γεννήθηκε. Ήταν φιλικός αγώνας κατά της Ρουμανίας στις 15 Νοεμβρίου 2016, και το γκολ ήρθε στο 90+’ (στην παράταση του φιλικού), χαρίζοντας τη νίκη (1-0) στη Ρωσία.

Ο Οζντόεφ είναι ένας χαρακτηριστικός Ινγκούσιος: Μετρημένος, αξιόπιστος, σταθερός. Αυτό απέδειξε σε όλη του τη διαδρομή, υπηρετώντας για χρόνια στις περισσότερες ομάδες που επέλεξε να παίξει και αρνούμενος να ψάχνει συμβόλαιο και καινούργιες προοπτικές κάθε χρόνο.