Σαββίδης, ο από μηχανής Θεός για το ελληνικό ποδόσφαιρο

Είναι ένας κανονικός, φυσιολογικός άνθρωπος, με σάρκα και οστά, ο οποίος ζητά αυτονόητα πράγματα: δικαιοσύνη, ισονομία, διαφάνεια. Ο Σωτήρης Μήλιος αποτυπώνει τον επικοινωνιολογικό αντίκτυπο, τα υποδόρια μηνύματα και το ψυχολογικό προφίλ του Ιβάν Σαββίδη στην ιστορικής σημασίας συνέντευξη του στο SDNA...

Οι ρωσικές παροιμίες μοιάζουν πολύ με τις ελληνικές. Συνήθως λένε το ίδιο με άλλα λόγια. Ο ιστορικός συγχρωτισμός των δύο λαών βοήθησε σε αυτό. Στην Ρωσία λένε πως ένας άνθρωπος κρίνεται από τις πράξεις, όχι από τα λόγια του. Άλλη μία, με παρόμοιο νόημα, προτρέπει να έχεις τα αυτιά σου μονίμως ανοιχτά και το στόμα επιμελώς κλειστό. Για καιρό, ο Ιβάν Σαββίδης επέλεξε να το τηρεί ευλαβικά και να είναι... μουγγός. Ενίοτε, με προσωπικό κόστος. Προτίμησε να πράττει και όχι να ομιλεί. Να αναγνωρίζει το έδαφος και να μαθαίνει τον νέο κόσμο στον οποίο εισήλθε και όχι να φανφαρολογεί.

Το γιατί όλα αυτά που ο Ιβάν Σαββίδης επικαλείται περίπου ως κραυγή απόγνωσης -μέσω της μοναδικής συνέντευξης του στο SDNA- ακούγονται περίπου ως... κινέζικα στα περισσότερα ώτα είναι θέμα μιας διεφθαρμένης (αθλητικής) κοινωνίας, που συνήθισε να ταυτίζει την βρομιά, την παρανομία, την ατιμωρησία, την (μακιαβελική) νίκη με κάθε κόστος, με την... μαγκιά.

Η καταιγιστική του συνέντευξη στο SDNA εγκαινιάζει μία νέα εποχή στην εν Ελλάδα θητεία του ιδιοκτήτη της ΠΑΕ ΠΑΟΚ. Οριοθετεί την παρουσία του στον κόσμο του ελληνικού ποδοσφαίρου, διότι για πρώτη φορά διακηρύσσει το προσωπικό του ιδεολογικό μανιφέστο. Για πρώτη φορά «γδύνεται» στα μάτια του λαού του ΠΑΟΚ και όχι μόνο. Για πρώτη φορά αφήνεται, αποκαλύπτεται, παίρνει γήινα χαρακτηριστικά και κατεβαίνει από τον θρόνο του στην σουίτα της «Τούμπας» για να εγγυηθεί πως είναι ΕΔΩ. Η σιωπή του δεν ήταν άγνοια. Η σιωπή του δεν ήταν αδυναμία. Η σιωπή του ήταν προϊόν στρατηγικής επιλογής. Τώρα οι συνθήκες είναι πιο ώριμες από ποτέ για να βγει μπροστά.

Οι Ρώσοι συνηθίζουν να λένε πως «όταν τα χρήματα μιλάνε, η αλήθεια είναι σιωπηλή». Ο ΠΑΟΚ ευεργετήθηκε από την οικονομική γενναιοδωρία του εύρωστου ιδιοκτήτη του, μα ο Ιβάν Σαββίδης δεν κατάφερε να γίνει ο πνευματικός ταγός του λαού του. Στην πλατιά μάζα του οπαδικού του πυρήνα, ο Ιβάν ήταν μέχρι πρόσφατα ένας... «αφελής που του τρώνε τα λεφτά». Ένας απρόσιτος ηγεμόνας, που περιστοιχίζεται από πονηρούς αυλικούς, οι οποίοι (εκούσια ή μη) τον παρασύρουν σε λάθη. Ένας αγαθός ανθρωπάκος, που αγκαλιάζει όσους τον μαχαιρώνουν πισώπλατα και ο οποίος με το σταυρό στο χέρι πολεμάει χίμαιρες. Για ένα σύλλογο που για δεκαετίες ολόκληρους δεν είχε ποτέ του τον πρόεδρο «χοσάδα» που να ξοδεύει αβέρτα μετρητό για ποδοσφαιρικά γούστα, τα λεφτά που έριχνε ο Ιβάν, κάλυπταν καλά αυτές τις ενδόμυχες σκέψεις.

Για πρώτη φορά, ο Ιβάν Σαββίδης αποφασίζει να ξεκολλήσει από πάνω του αυτή την ετικέτα και να ηγηθεί ιδεολογικά της αθλητικής επανάστασης, που οραματίζεται ως αληθινός στρατηγός. Όπως λέει μία άλλη ρωσική παροιμία: «όταν συναντάμε έναν άνθρωπο τον κρίνουμε από τα ρούχα του. Όταν φεύγει, τον κρίνουμε από το μυαλό του». Αφού πρώτα ο Ιβάν κέρδισε την λαϊκή εύνοια με τον παρά του (εκμηδενίζοντας για παράδειγμα τα δυσβάσταχτα χρέη της ΠΑΕ), τώρα ήρθε η ώρα να διεισδύσει και με την δύναμη της σκέψης του.

Ο Ιβάν έχει πολύπλοκη και πολυεπίπεδη σκέψη, που είναι δύσκολο να κατανοηθεί από τον κοινό νου. Έχει σκακιστική στρατηγική λογική, που τον κάνει πάντα να σκέφτεται πολλές κινήσεις μετά κι όχι (μόνο) το σήμερα. Του αρέσει να κοιτάει το... όλο και μετά το μερικό. Πρώτα οραματίζεται το μέρος που θέλει να φτάσει τον ΠΑΟΚ (του) και μετά να χτίσει το μονοπάτι προς τα εκεί. Κι αν δεν υπάρχει δρόμος, μοιάζει αποφασισμένος να τον δημιουργήσει, ως άλλος Αννίβας. Ο πήχης που βάζει (το Top-20 των κλαμπ της Ευρώπης) τον κάνει να ακούγεται υπερφίαλος, παράλογος, ονειροπόλος. Ποτέ, μα ποτέ σας όμως, να μην υποτιμάτε το ποντιακό πείσμα και την καπατσοσύνη κάποιου που ξεκίνησε από ένα μικρό Lada δίχως φράγκα για την βενζίνη του και σήμερα... δεν ξέρει τι έχει.

Σε μία χώρα που λατρεύει την προσωπολατρία σε πολιτικό (Ανδρέας, Τσίπρας) ή αθλητικό επίπεδο (Κόκκαλης, Βαρδινογιάννης, Μελισσανίδης, Γιαννακόπουλος), σε μία χώρα που ψάχνει απελπισμένα ηγέτες για να... ηγηθεί, ο Σαββίδης μίλησε κατευθείαν στην ψυχή του μέσου οπαδού κι αυτό μοιάζει απείρως σημαντικότερο από μία μεταγραφή αεροδρομίου, όπως ο Μπερμπάτοφ. Είναι εύκολο να ξελογιάσεις το μυαλό έναν Παοκτσή, μα δύσκολο να κερδίσεις το... μέσα του. Κι ο Ιβάν εκεί στόχευσε. Ακριβώς στην καρδιά.

Έβγαλε ντομπροσύνη, κιμπαριλίκι, μίλησε παντελονάτα με λόγια και ύφος βγαλμένα θαρρείς από άλλες εποχές. Άγγιξε τον ιδεολογικό πυρήνα του ΠΑΟΚ με τις αναφορές του στην Κωνσταντινούπολη και υποσχέθηκε πως όσο τον βαστάνε τα πόδια του (και η τσέπη του) θα είναι εδώ, εγγυητής της σταθερότητας και των αξιών που έφεραν τον ΠΑΟΚ ως εδώ. Απαρνήθηκε τις ψεύτικές νίκες, τις αγορασμένες χαρές, τις ανίερες συμμαχίες -ιστορικά ο ΠΑΟΚ δεν είχε ποτέ ανάγκη τέτοιες. Ο ΠΑΟΚ ήταν πάντα μεροδούλι - μεροφάι, Περηφάνια, Αντίσταση, Όνειρο και Κατάκτηση. Συναίσθημα βαθύ, με ακόμα βαθύτερες ρίζες. Για τον Παοκτσή το καθαρό κούτελο είναι απείρως σημαντικότερο από μία... κούπα κι ο Ιβάν του το εγγυάται. Αυτό δεν αγοράζεται.

Ο Σαββίδης δεν είναι Αμπράμοβιτς, μηδέ Ριμπολόβλεφ και δεν έχει καμία σχέση με διάφορους Ρώσους ολιγάρχες / κομήτες που μυρίστηκαν ότι τα ομαδικά σπορ είναι φιλέτο και μπούκαραν με μανία για να αγοράσουν ομάδες σωρηδόν σε όλη την Ευρώπη. Νιώθει από ΠΑΟΚ, καταλαβαίνει που βρίσκεται, γνωρίζει τι πρεσβεύουν αυτά τα τέσσερα γράμματα και αναπνέει την καθημερινότητα του οργανισμού. Σταδιακά άρχισε να αποβάλλει τις κακές συνήθειες του παρελθόντος, διδάχθηκε από τα λάθη και τις μεγαλομανίες που τον καταδίωκαν στην προεδρική θητεία του στην Ροστόφ και φέτος δείχνει παρών τόσο, όσο χρειάζεται.

Άφησε το λειτουργικό πηδάλιο στον Αγγελίδη, έβγαλε από το μυαλό περιττές σκοτούρες με τον Άρνεσεν και ο ΠΑΟΚ άρχισε να τσουλάει πιο γρήγορα, χωρίς τις αρτηριοσκληρωτικές κωλυσιεργίες που απαιτούσαν σύνδεση με Skype κι έγκριση του «μεγάλου» ακόμα και για αγορά από χαρτί τουαλέτας! Απαγκιστρωμένος από τα μικρά, ο Σαββίδης επικεντρώνεται στα μεγάλα. Κι αυτά έχουν να κάνουν με την αλλαγή στο modus operandi του ελληνικού ποδοσφαίρου. Ως στρατηγός, αλλά συνάμα και ως πρώτος στρατιώτης στην μάχη. Όπως λέει κι ο ίδιος «ως αρχηγός της οικογένειας»

Ο Ιβάν δεν ήταν ποδοσφαιράνθρωπος. Έγινε. Ασχολήθηκε. Και ξέρει πια. Ξέρει, ώστε να μνημονεύει την ήττα της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ από την Άρσεναλ με 3-0, την κρίση της Τσέλσι. Ξέρει, ώστε να θυμάται την βόλτα του Βίτορ Περέιρα μπροστά από την Θύρα 13, την συνέντευξη του Σίλντενφελντ και την τακτική της Nova στις αμφισβητούμενες φάσεις. Μπορεί οι απόψεις του να ακούγονται ριζοσπαστικές (ξένοι διαιτητές στα ντέρμπι) ή ακραίες που φτάνουν σε πιθανή αποχώρηση των ελληνικών ομάδων από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις ή την απόσχιση και την δημιουργία νέας λίγκας. Είναι δικές του όμως. Εμπεριστατωμένες και προϊόν προσωπικής ενασχόλησης. Ο ΠΑΟΚ δεν είναι απλά το χόμπι του. Η πλάκα του. Ο Ιβάν δείχνει ότι το έχει πάρει σοβαρά. Πολύ σοβαρά. Ίσως και προσωπικά. Διαφορετικά δεν θα σπαταλούσε για τον ΠΑΟΚ το πολυτιμότερο πράγμα της ζωής του -τον χρόνο του.

Είναι εύκολο να εκστομίζεις φτηνό αντιπολιτευτικό λόγο. Το καταγγελτικό ύφος πάντα πουλάει στον Έλληνα. Μόνο που ο Ιβάν δεν εύχεται «να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα», αλλά τον καλεί να δούνε από κοινού πως μπορούν να φτιάξουν μία μοντέρνα μονάδα για... κατσίκες ώστε να απογειώσουν την αξία του προϊόντος.

Ο Ιβάν δεν πολιτικολογεί ούτε τάζει με στείρα «θα». Ακόμα κι εκεί που το κάνει, το κέρδισε το δικαίωμα με τις πράξεις του. Μπορεί να μιλάει για μία νέα «Τούμπα», αφού κατάφερε να καλλωπίσει (όποιος έχει δει το εσωτερικό της Τούμπας, ξέρει) ένα αχούρι. Μπορεί να μιλάει για ένα νέο Μπερμπάτοφ, αφού ήδη έφερε έναν. Μπορεί να υπόσχεται τις καλύτερες ποδοσφαιρικές εγκαταστάσεις στα Βαλκάνια, αφού έχει ρίξει άφθονο παραδάκι στις υποδομές. Μπορεί να μιλάει για μέλλον, αφού κατάφερε να ξεβρομίσει το αμαρτωλό παρελθόν, πληρώνοντας το πιο... ακριβό τσάι στην ζωή του αξίας 11 εκατομμυρίων ευρώ.

Σε ένα ποδοσφαιρικό πλανήτη γεμάτο «φαπ» και «μπε», σε μία κοινωνία που αποθεώνει όσους στολίζουν τον αντίπαλο με χαρακτηρισμούς όπως «κότα», «πελάτη», «ομάδα απάτη», σε ένα κόσμο που κρυφογελάει συνένοχα με τις... επισκέψεις κατ' οίκον και τα «άσο ημίχρονο / διπλό τελικό», τα λόγια, η φιλοσοφία και η πρακτική του Ιβάν Σαββίδη ακούγεται σαν μία όαση πολιτισμού. Ο ιδιοκτήτης της ΠΑΕ ΠΑΟΚ δεν χρειάζεται καμία αγιογραφία, ούτε... σάλια. Για τον ΠΑΟΚ, η έλευση του ήταν σαν αυτή ενός από μηχανής Θεού.

Όχι μόνο γιατί έσωσε τον σύλλογο από επικίνδυνους ατραπούς, αλλά γιατί ως αρχηγός της οικογένειας του (όπως πολλάκις αυτοπροσδιορίζεται) μεγαλώνει μία γενιά οπαδών του με τα ίδια ιδανικά που μεγάλωσαν οι πατεράδες τους. Για το ελληνικό οικοσύστημα, η παρουσία του είναι μία μεγάλη ευκαιρία (ίσως η τελευταία) για λίγο κανονικό ποδόσφαιρο. Αν τον κάνουμε κι αυτόν σαν... τα μούτρα μας, τότε ουαί κι αλίμονο μας...