N. Βυζαντιάδου: «Πώς να διαπραγματευτείτε με το παιδί σας»

N. Βυζαντιάδου: «Πώς να διαπραγματευτείτε με το παιδί σας»

Ας φανταστούμε για λίγο ότι μια έφηβη ζητά από τον πατέρα της να την αφήσει να γυρίσει αργά το βράδυ γιατί σκοπεύει να πάει στο χορό της τάξης. Ο πατέρας της όμως δεν δέχεται και έτσι ξεκινούν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ τους, οι οποίες λαμβάνουν χώρα ουσιαστικά σε δύο επίπεδα. Σε ένα πρώτο επίπεδο η μεν κόρη επιδιώκει να εξασφαλίσει την επιθυμητή ώρα επιστροφής και να μη χάσει το χορό, ο δε πατέρας προσπαθεύσει να συντομεύσει όσο γίνεται περισσότερο την ώρα επιστροφής της κόρης του. Και οι δύο επιστρατεύουν πλειάδα επιχειρημάτων προκειμένου να πείσουν ο ένας τον άλλον.

Σε ένα δεύτερο και βαθύτερο επίπεδο αμφότεροι επιθυμούν να υπερασπιστούν τις αντιλήψεις και τις αξίες τους. Η έφηβη επιχειρεί, στο πλαίσιο μιας γενικότερης αντιδραστικότητας και αντίστασης σε γονεϊκές εντολές και κανόνες, να θέσει τα όρια της και να μην επιτρέψει σε κανέναν να της επιβάλλει οτιδήποτε έξω από τη δική της κοσμοθεωρία. Οι λόγοι που την κινητοποιούν να συμπεριφερθεί έτσι μπορεί να είναι πολλοί και να προέρχονται είτε από την ίδια (π.χ. επιθυμία προσωπικής οριοθέτησης, θυμός απέναντι στους γονείς, φόβος απόρριψης από συνομήλικους) είτε από τους άλλους (π.χ. πίεση από τις φίλες, τάση επανάληψης μοντέλων συμπεριφοράς σημαντικών άλλων, άτυποι κανόνες ομοιομορφίας και συμμόρφωσης στο κοινωνικό σύνολο). Ο πατέρας από την άλλη προσπαθεί να ανταποκριθεί στο ρόλο του γονιού που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει τη θέσπιση και επιβολή κανόνων στην οικογένεια. Φαίνεται μάλιστα να είναι πολύ σημαντικό για τον ίδιο να μείνει πιστός στο ρόλο του και αρνείται να υποχωρήσει για να μη χάσει τον έλεγχο της κατάστασης και να μην αποδυναμωθεί έτσι όπως ο ίδιος τουλάχιστον νομίζει.

Η ζωή μιας οικογένειας είναι γεμάτη από συγκρούσεις που περιλαμβάνουν ανθρώπους, οι οποίοι είναι ανεξάρτητοι και ταυτοχρόνως αλληλοεξαρτώμενοι καθώς κάθε ένας αδυνατεί να πετύχει τους στόχους του εάν δεν εξασφαλίσει τη συμφωνία του άλλου. Δεν είναι εύκολο να διαπραγματευόμαστε προκειμένου να διασφαλίσουμε εκείνες τις συνθήκες που χρειαζόμαστε για να είμαστε ικανοποιημένοι.

Τι είναι όμως η διαπραγμάτευση; Πρόκειται για μία διαδικασία που βασίζεται με απλά λόγια στη μέθοδο του παζαρέματος καθώς κάθε εμπλεκόμενος ενδιαφέρεται πρωταρχικά για το ατομικό του συμφέρον και συνηθίζει να υπολογίζει τα θετικά και τα αρνητικά κάθε κατάστασης έως το σημείο που θα αποφασίσει την επόμενη κίνησή του. Με άλλα λόγια θα υπολογίσει ποια οφέλη αλλα και ποιο κόστος συνεπάγεται η απόφασή του και θα μπει στη διαπραγμάτευση έχοντας στο μυαλό του τα παραπάνω.

Η διαπραγμάτευση οφείλει να διατηρεί και να μεγιστοποιεί τα οφέλη του ατόμου μειώνοντας το κόστος που καλείται να πληρώσει σε οποιοδήποτε επίπεδο.

Υπάρχει δηλαδή ένα πρώτο επίπεδο αιτημάτων (τι ζητά κάποιος) ενώ σε ένα δεύτερο και βαθύτερο επίπεδο συναντάμε αυτό που κρύβεται πίσω από το πρωταρχικό αίτημα (π.χ. επιβολή εξουσίας).

Σύμφωνα με τους Farber & Wilson η διαπραγμάτευση είναι η παλαιότερη και περισσότερο χρησιμοποιούμενη μέθοδος διευθέτησης κρίσεων και επίλυσης διαφορών. Μία διαπραγμάτευση δεν ξεκινά ούτε πραγματοποιείται πάντα με εξασφαλισμένη τη φιλική διάθεση και των δύο εμπλεκομένων. Απεναντίας μπορεί να αρχίσει μέσα σε ένα εχθρικό πνεύμα και εν μέσω απειλών. Οι Asherman & Asherman περιγράφουν τη διαπραγμάτευση ως μία σχέση που οδηγεί στη δημιουργική επίλυση προβλημάτων και ως μία ενεργό διαδικασία που επηρεάζει καθοριστικά τη σχέση των δύο πλευρών.

Τι πρέπει όμως να προσέχετε όταν διαπραγματεύεστε με το παιδί σας;

* να υπάρχει ένα αμοιβαίο πάρε-δώσε έτσι ώστε να μην καταλήγετε να νιώθετε αδικημένοι
* να χρησιμοποιείτε το χρόνο με τέτοιον τρόπο που να αποφεύγετε εσπευσμένες και επιπόλαιες κινήσεις ή λανθασμένες και βιαστικές εκτιμήσεις
* να μην ενδίδετε πολύ γρήγορα στις απαιτήσεις του
* να μην δίνετε πολλά από την αρχή μιας διαπραγμάτευσης
* να υπάρχει αμοιβαία εμπιστοσύνη
* να υπάρχει αμοιβαία καλή διάθεση για διαπραγμάτευση

Τέλος ας μην ξεχνάμε πως σύμφωνα με τον Τζων Κέννεντυ δεν θα πρέπει να διαπραγματευόμαστε από φόβο αλλά μας παροτρύνει να μη φοβόμαστε να διαπραγματευόμαστε.
Γραφείο Τύπου ΠΑΟΚ